DjVu

DjVu to jeden z formatów plików graficznych. Pliki zapisywane w tym formacie posiadają rozszerzenie "djvu" lub "djv".

DjVu (wymawiane: deża wu) jest nowatorską, wysoce efektywną metodą kompresji obrazu. Metoda ta była rozwijana przez naukowców amerykańskiego koncernu AT&T do kompresji kolorowych, skanowanych dokumentów. Oprogramowanie oparte o zakupione od koncernu AT&T patenty formatu DjVu, stworzyła w późnych latach dziewięćdziesiątych amerykańska firma LizardTech Inc. (DocumentExpress w wersjach Enterprise lub Professional).

Zamierzeniem twórców formatu DjVu było umożliwienie tworzenia cyfrowych bibliotek, w których książki byłyby przechowywane na nośnikach elektronicznych. Wyzwanie to łączyło się z koniecznością wymyślenia formatu plików graficznych, który umożliwiałby przechowywanie zeskanowanego tekstu z jakością odpowiadającą papierowemu oryginałowi przy jednoczesnym względnie małym rozmiarze pliku. Wkrótce okazało się, że świetnie nadaje się też do dokumentów generowanych elektronicznie i najprawdopodobniej niedługo zastąpi wysłużoną technologię PDF w publikowaniu i wymianie dokumentów elektronicznych. Należy podkreślić, że format ten jest również bardzo wydajny do przechowywania plików graficznych (np. rysunków, zdjęć, ...).

Djvu oparte jest o najbardziej zaawansowaną i wciąż rozwijaną metodę segmentacji obrazu. Tworzenie pliku DjVu polega na rozdzieleniu nawet najbardziej skomplikowanych obrazów na odrębne warstwy, a następnie poddaniu warstw odrębnym optymalizacjom i kompresjom. Najczęściej stosowane warstwy to: tło (np. 100 dpi), czarnobiała warstwa tekstu najwyższej jakości (np. 300 dpi), warstwa koloru służąca jedynie do nałożenia koloru na czarnobiałą warstwę tekstu (np. 25 dpi). Ponadto istnieje możliwość wprowadzenia do dodatkowej warstwy informacyjnej tekstu - treści uzyskanej metodą OCR. Umieszczenie w pliku tekstu jest cenną właściwością, ze względu na możliwość wyszukiwania treści, co w przypadku grafik jest niezwykle trudne. Kolejną zaletą tego formatu jest progresywność pozwalająca na wyświetlenie zawartości pliku zanim zostanie do końca odczytany. Szczególnie przydatne jest to przy odczytywaniu plików przez internet - w miarę pobierania pliku pojawiają się kolejne warstwy.

Metoda ta może wprowadzić przełom w sposobie postrzegania i wykorzystania dokumentów elektronicznych. Format DjVu stosowany jest w bibliotekach cyfrowych ze względu na dobrą jakość grafiki przy jednocześnie małych rozmiarach plików.

Grafika w formacie DjVu zajmuje przeciętnie od 5 do 10 razy mniej miejsca na dysku niż format JPEG (dla dokumentów kolorowych) i od 10 do 20 razy mniej miejsca (dla dokumentów czarno-białych). Również od podobnego (zeskanowanego) pliku w formacie PDF plik w formacie DjVu zajmuje około 3 do 8 razy mniej miejsca. Najbardziej efektywnym jest jednak zastosowanie technologii DjVu w stosunku do plików BMP oraz TIFF, gdzie powstałe pliki DjVu odpowiadające jakością plikom "źródłowym" są mniejsze nawet w stosunku 1:1000.